ЦААСАН СУУРЬТАЙ МЭДЭЭЛЭЛ ЦАХИМЖИЖ ТӨРИЙН ӨМЧИЙН МЭДЭЭЛЭЛ ИЛ ТОД, НАЙДВАРТАЙ БОЛОХ ЭХЛЭЛ ТАВИГДЛАА

Төрийн болон орон нутгийн өмчийн нэгдсэн системийг нэвтрүүлэх ажлын хүрээнд Нийслэлийн өмчийн харилцааны газар болон Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газраас өнөөдөр /2025.08.25/ уг систем дээр ажиллах арга зүйг түгээх сургагч багш буюу системийн хэрэглэгчдийг бэлтгэх сургалтыг нийслэл, орон нутгийн өмчийн газрын мэргэжилтнүүдийн дунд зохион байгуулж байна. Сургалтын үйл ажиллагааг нээж Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэнгэл үг хэллээ.Тэрбээр төрийн өмчийн болон орон нутгийн өмчийн харилцаа ил тод, шуурхай болж буйг дурдаад энэ цогц систем нь зөвхөн бүртгэлийн систем биш байгууллагуудын үйл ажиллагааг цахимаар удирдах боломжтой дижитал шилжилтийн маш том дэвшил гэдгийг онцлов.Монгол Улсын Ерөнхий сайд “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн нэгдсэн системийн үйл ажиллагааг 2025 оны наймдугаар сарын 25-ны өдрийн дотор эхлүүлэх”-ийг үүрэг болгосны дагуу Улаанбаатар хот болоод орон нутгийн 150 албан хаагч цугларч уг системийг ажиллуулах эхний боловсон хүчин болж бэлтгэгдэж буй нь энэ юм. Учир нь төрийн өмч, орон нутгийн өмчийн бүртгэлийг цаасан дээр хийснээр аливаа хөрөнгө бүртгэлгүй үлдэх, алга болох асуудлууд үүсдэг байв. Механик буюу гараар хийхэд алдаа гардаг байдал халагдаж “ХУР“ төрийн мэдээлэл солилцооны систем, И-Монголиа системтэй шууд холбогдсоноор төрийн албан хаагчдын ажлыг хөнгөвчлөхөөс гадна мэдээллийн үнэн зөв байдал найдвартай хангагдахаар болж байна.Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газрын Төрийн өмчийн бүртгэл, ашиглалтын хэлтсийн дарга Д.Нарангэрэл:Монгол Улс “Алсын хараа-2050” хөгжлийн бодлогодоо Цахим Монгол болохоор тусгасан. Цахимжиж, дижитал шилжилтийг бий болгоно гэдэг нь бүх удирдлагын шийдвэр гаргалтын түвшинд ч тэр, жирийн нэг хөрөнгө хариуцсан нягтлангийн хувьд ч тэр аливаа зүйл нэг хүнээс шалтгаалахгүйгээр мэдээллийн бааз үүсээд явах боломжийг бий болгож байна гэсэн үг.Эрх зүйн зохицуулалтын хувьд Нийтийн өмчийн тухай хууль УИХ-д өргөн мэдүүлчхээд байгаа. Төрийн болон орон нутгийн мэдээллийн нэгдсэн сан бий болох ажил хуульчлагдах гээд явж байна. Үүний бэлтгэл ажил болгож олон жил гар ажиллагаатай явсан цаасан суурьтай мэдээллийг цахим суурьтай болгох, төрийн байгууллагуудын мэдээллийг солилцох, бүх шатанд үнэн зөв мэдээллийг real time-аар явуулах, цаашлаад өмч хөрөнгө хариуцаж байгаа хүмүүсийн ажлыг хөнгөвчлөх гээд олон зорилгуудыг бид өмнөө тавьсан.Бид өмнө нь орон нутгийн өмчийн системийг аймаг аймгаар хийхээр төлөвлөж байсныг болиулж Монгол Улс нэгдсэн нэг улс болохын хувьд олон салангид бүтцээс татгалзаж нэгдсэн нэг системд нэвтэрч бүх мэдээллийг авдаг болсноороо нэг төрлийн хэмнэлтийг хийгээд байна. Уг систем дээр Монголын тэргүүлэх технологийн компани “Аствишн” ХХК 2024 оноос эхлэн ажиллаж, хөгжүүлсээр өнөөдөр эхний хэрэглэгчид буюу сургагч багш нарт танилцууллаа.Astvision компанийн гүйцэтгэх захирал О.Энхмөнх:Татвар төлөгчдийн мөнгөөр бий болсон төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгө бүртгэл болон үйл ажиллагаа нь илүү ил тод, хурдан шуурхай болох, ялангуяа энэ чиглэлд ажиллаж байгаа хүмүүс маань дижитал шилжилтийн ач холбогдлыг өдөр тутамдаа мэдрэх ач холбогдолтой. Иргэд umch.gov.mn гэж ороод төрийн өмчөөс акталсан бүх хөрөнгийг нээлттэй сонгон шалгаруулалт буюу дуудлага худалдаагаар худалдан авах болон төрийн өмчийг бүртгэх, түүхчилсэн мэдээллийг харах боломжийг нээж өгч байгаа. ИРГЭДЭД ЭХНИЙ ЭЭЛЖИНД ЯМАР МЭДЭЭЛЭЛ НЭЭЛТТЭЙ БОЛОХ ВЭ?Төрийн ордон нь Төр засгийн үйлчилгээ эрхлэх газарт бүртгэлтэй өмч юм гэдгээс эхлэн эхний ээлжинд дараах мэдээллүүд олон нийтэд нээлттэй болно.•Барилгын мэдээлэл•Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын мэдээлэл•Тээврийн хэрэгслийн мэдээлэл•Хуулийн этгээдийн бүртгэлийн мэдээлэл •Цаашлаад компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөл, Гүйцэтгэх захирал, тухайн компани ямар зорилго, зорилттой ажиллаж байгааг зэрэг мэдээллүүд үе шаттайгаар орж байна.Орхон аймгийн Орон нутгийн өмчийн газрын дарга Ц.Эрдэнэчимэг: Би төрийн албанд 25 дахь жилдээ ажиллаж байна. Нэгдсэн систем ашиглалтад орсноор төрийн болон орон нутгийн төрийн өмчийн компанийн талаарх мэдээлэл, иргэдийн хамгийн их сонирхон унших төлөөлөн удирдах зөвлөлийн талаарх мэдээлэл нээлттэй болно. Компанийн ашигт ажиллагаа, эдийн засгийн үзүүлэлтүүд нээлттэй болно. Мөн хөрөнгийн тухай мэдээлэл бодитоор, зураг хөрөгтэйгөө гарч ирнэ. Бид сургалтын дараа өөр өөрсдийн аймагтаа орон нутгийн өмчит хуулийн этгээдүүдийнхээ түвшинд сургалтаа зохион байгуулаад 2025 оны есдүгээр сарын 20 гэхэд гэхэд программынхаа бэлтгэл ажлыг бүрэн хийж гүйцэтгэсэн байх ёстой.Газар зохион байгуулалтын систем, авто тээврийн үндэсний төвийн систем, шинээр бий болж байгаа улсын болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалтуудыг бүртгэх гэх мэт хөрөнгийн бүртгэл одоо ашиглагдаж байгаа И-Монголиа системтэй холбогдсон учраас ямар нэгэн алдаа гарахааргүй болсон нь маш том дэвшил болж байна.Зохион байгуулагчид программ 10-р сарын сүүлээр бүрэн хүчин чадлаараа бүх монголчууддаа нээлттэй байх ёстой гэсэн зорилго чиглэл тавин ажиллаж байна гэв.