Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцэв.

Энэ талаарх хууль санаачлагчийн илтгэлийг Хууль зүйн сайд Х.Тэмүүжин танилцууллаа.

Энэхүү хуулийн төсөл нь хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийг барьцаалах замаар эдийн засгийн эргэлтэд оруулах эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх юм. Энэ нь улс орны эдийн засгийн хөгжлийг түргэтгэх, хөрөнгө оруулалт, зээлийн санхүүжилтийн хэмжээг нэмэгдүүлэх нэн чухал хөшүүрэг юм.

Хууль санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан гишүүд Хууль зүйн сайд болон ажлын хэсгээс асуулт асууж тодруулав.

О.Баасанхүү гишүүн асуулт асуув "Хаан банк мал барьцаалж мөнгө олгодог гэсэн. Энэ баталгаажаад ард иргэд хүнд байдалд орох гээд байна уу?. Хоёрдугаарт үл хөдлөх хөрөнгө гэдэг бол байж байгаа зүйл бол харьцагуй эрсдэл багатай. Харин хөдлөх хөрөнгө гэдэг бол алга болох үрэгдэх магадлал өндөртэй байдаг. Тухайлбал Мал зуднаар үхэж болно. Энэ эрсдэлийг хэрхэн тооцож байгаа вэ?

УИХ-ын гишүүн Д.Ганхуяг "Барьцаалагдсан үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэл гэж Монгол улсад байдаг уу? Энэ хуулийн төсөл батлагдсанаар хөдлөх хөрөнгө, эдийн бус хөрөнгө эдийн засгийн эргэлтэд орох юм байна. Монгол улсад хөдлөх эд хөрөнгө, эдийн бус хөрөнгийн хэмжээний судалгаа, таамаг байдаг уу. Нөгөө талаас гэр бүлд хэн нэг нь хөрөнгөө барьцаалаад зээл авдаг дараа нь гэр бүлийн гишүүд мэдээгүй гэсэн асуудал гардаг. Энэ талаар хуульд туссан зүйл байгаа юу? Мөн ТББ-ын энэ чиглэлийн хөрөнгийг хэрхэн туссан вэ? Хууль батлагдахаар олон нийтэд таниулахад сайтар анхаарч ажиллах хэрэгтэй санагдаж байна" гэв.

Түүний асуултад Хууль зүйн сайд Х.Тэмүүжин “хуулийг боловсруулахад ОУ-ын баримт бичиг, монгол дахь судалгааны баримт бичгийг нилээд сайн судалсан юм. Бүртгэлийн байгууллагад бүртгүүлсэн байдлыг хархаар энэ төрлийн барьцаалалт бага байгаа ч амьдрал дээр маш их бий. Тухайлбал, 9911-тэй дугаар барьцаалах жишээтэй" гэсэн бол Ажлын хэсгийн гишүүн н.Туяа "Нийт барьцааны 73 хувь нь үл хөдлөх хөрөнгийн барьцаа байна. Гэтэл ААН-ын хөрөнгийг хархаар 79 хувь нь хөдлөх болон, авлага, 23 хувь нь л үл хөдлөх байна. Тэгэхээр энэ хууль батлагдахгүй бол 79 хувийн энэ хөрөнгө эдийн засгийн эргэлтэд орохгүй байгаа юм" гэв.

УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар: Лицензийн тал дээр хэрэглэж болох заалтууд оруулах бололцоо байна уу? Судалгаа хир хийгдсэн вэ?

Х.Тэмүүжин: ОУ-ын Сүүлийн хандлага эдийн бус хөрөнгийг санхүүгийн эргэлтэд оруулах асуудлыг чухалчилдаг болсон. Амьдрал дээр ийм шаардлагууд гараад байна. Тухайлбал би 10 саяын авлагатай, харин одоо бизнест маань 3 сая төгрөг байна гэх жишээтэй. Тэгэхээр энэ эдийн бус хөрөнгө гэдэг бол маш чухал юм.

Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцаалан зээл авах эрх зүйн орчин бүрдэнэ