Х.Нямбаатар: Зөрчилтэй хуулийн заалтаас болж хэн нэгэн хүн ял завших явдал байж болохгүй
УИХ-ын Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн /2019.10.03/ хуралдаанаар Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай төслүүд болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцэв.
Хуулийн төслүүдийн талаар Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж танилцуулсан юм.
Хуулийн давхардал, хийдэл, зөрчлийг арилгах зорилгоор боловсруулсан дээрх хуулиудад тодорхой зүйлүүдийг тусгасан гэдгийг тодотгосон. Тухайлбал, Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа тоолох зохицуулалтыг зөрчлийн хугацаа тоолох зохицуулалттай уялдуулж, улмаар зарим гэмт хэрэг хөөн хэлэлцэх хугацаа тоолох зохицуулалтыг боловсронгуй болгохоор өөрчилсөн гэдгийг сайд онцолсон. Мөн аргагүй хамгаалалтын зохицуулалтанд хамрах хүрээг өргөжүүлж, эрх хасах, хорих зэрэг зарим ялын хэмжээтэй холбоотой зохицуулалтын зөрчлийг арилгасан байна.
Түүнчлэн зарим төрлийн гэмт хэрэг, тухайлбал, биеэ үнэлэхийг зохион байгуулах, бэлгийн дарамт учруулах, гүтгэх, мөрийтэй тоглоом зохион байгуулах зэрэг гэмт хэргийг тусгах, зарим гэмт хэргийн шинжийг ерөнхий ангид заасан нэр томьёотой нийцүүлсэн гэлээ.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх бүрэлдэхүүн хүрэлцэхгүй болсон тохиолдолд шүүгч нэмж оруулах болон бүрэлдэхүүнгүй болсон тохиолдолд хэрхэн шийдвэрлэхийг ялгаж тусгайлан зохицуулахаар тусгажээ. Мөрдөн шалгах ажиллагааг шуурхай явуулах үүднээс прокурорын даалгаварт мөрдөгч санал бичих, мөн зарим тохиолдолд мөрдөгч даалгавар бичих эрхтэй байхаар зааж, мэдүүлэг авах тухай бүлэгт үндсэн шаардлага болон тусгагдсан боловч зарим нэг оролцогчийн эрхэд тусгагдаагүй асуудлыг тухайлан тусгасан байна.
Хэлэлцүүлгийн үеэр багагүй маргаан дэгдээсэн гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа тооцох зохицуулалттай холбоотой асуудлаар Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж тайлбар хийсэн. Тэрбээр, Эх газрын системтэй орнуудын Эрүүгийн хуульд гэмт хэргийн ангилал гэж байдаг. Гэмт хэргийг хөнгөн, хүндэвтэр, хүнд, онц хүнд гэж дөрөв ангилдаг. 2015 оны хуулиар гэмт хэргийн энэ ангиллыг байхгүй болгосон. 2002 оны хуулиар нэг жил хүртэл хугацаагаар хорих ялтай хөнгөн гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа 6 сар байсан. 5-15 жилийн хорих ялтай хүнд гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа 15 жил, онц хүнд хэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа 25 жил байсан.
Харин 2015 оны хуулиар найман жил хүртэл хорих ялтай хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацааг таван жил, 8-12 жилийн хорих ялтай гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацааг 12 жил, 25 жилийн ялтай гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацааг 20 жил болгон багасгасан. Дараа нь 2017 оны өөрчлөлтөөр 1-8 жилийн хорих ялтай гэмт хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацааг таван жил гээд орхисон. Бусад хугацаанууд нь хэвээрээ. Үндсэндээ эрүүгийн хэргийн ангиллыг байхгүй болгоод тэр ангиллаас үүдэлтэй хөөн хэлэлцэх хугацааны нийт үргэлжлэх хугацааг багасгаснаас ийм маргаан гараад байгаа юм гэлээ.
Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Х.Нямбаатар асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлсний дараа хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх эсэх асуудлаар санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх нь хэлэлцэхийг дэмжлээ.
