УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.10.17/ нэгдсэн хуралдаан эхэлллээ. Хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2025 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцлээ. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийллээ. УИХ-ын гишүүн Д.Бум-Очир: Олон гишүүд зээлийн хүүг бууруулах тухай асуудлыг ярилаа. Монголбанк зовлонгоо ч тоочиж байна. Үүнийг ойлгож байна. Орлого багатай иргэддээ зориулаад нийгмийн зорилтот бүлгүүддээ хандаад хүү багатай зээл гаргахад ажиллавал яасан юм. Тухайлбал, орон нутагт ипотекийн зээл 3%-тай яригдаад байгаа шүү дээ. Үүн дээр нэмээд жишээ нь, цалин болон орлого багатай иргэд буюу багш нарыг хэлж болно. 46 мянган багш нар ихэнх нь зээлд хамрагдаж чадаагүй байгаа шүү дээ. Тэр дундаа залуу багш нар хамрагдаж чадахгүй байгаа. Залуу багш нарын орон сууцтай болох боломж бүрдээд ирэхээр, багшийн ажлаа хийх сонирхол ч нэмэгдэх ач тустай юм. Үүн дээр Монголбанк сайн анхаарах хэрэгтэй!
2024-10-17
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.10.17/ нэгдсэн хуралдаан эхэлллээ. Хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2025 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцлээ Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа. УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар: Төрөөс барих мөнгөний бодлого, мөнгө хүүлэлтийн бодлого боллоо. Нийт зээлийн өсөлтийн 22,3 хувь иргэдийн зээл, бизнесийн зээл маш бага. Үндсэндээ манай мөнгөний бодлого вампир.Өөрсдөө юу ч хийхгүй бусдын хөлс, цусыг сорж амьдарч байвал вампир. 2024 оны хоёрдугаар улиралд банкны цэвэр ашиг 909 тэрбум болсон. Иргэдийн худалдан авалтын хүртээмжийг нэмж, инфляц бууруулна гэж ярьж байгаа. Гэтэл Монголбанкны буянаар 100 төгрөгийг ард түмэн 120-150 төгрөгөөр худалдан авч байна. Ард иргэд үүнийг боорцог, талхандаа шингээж авдаг. Ийм байхад инфляц нэг оронтой тоонд яаж байх вэ. үүнийг хэзээ зогсоох вэ? Манжийн үеийн мөнгө хүүлэлт 22,3 хувь байсан, үүнээс болж ардын хувьсгал хийсэн шүү. Ардын нам сүүлийн найман жил мөнгө хүүлэлтийн диваажин болгосон. Цахилгааны үнэ 30 хувь, дулааны үнэ 50 хувиар нэмэгдэхээр төсөвт орж ирсэн. Үүнийг инфляцад нөлөөлөхгүй гэсэн байна. Энэ боломжтой юу. Оюутолгойн өр гадаад зээлд орсон уу? Түүний асуултад Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн хариуллаа.
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.10.17/ нэгдсэн хуралдаан эхэлллээ. Хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2025 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцлээ. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийллээ. УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг: Төсөв мөнгөний бодлого гээд чухал асуудал. Тоонууд бол их гоё сонсогдож байна. Уг тоонуудыг харвал манай улс хөгжин дэвжсэн ч юм шиг... Харин айл өрхийн ахуй амьдрал, бизнесийнхэн хаягдчихаад байна. Төсвийн зарлаг их айхтар байхад инфляцыг барьж чадах уу. Мөн Засгийн газар баахан төсөл явуулаад байдаг. Ирэх жилийн төсөв данхайчихсан байхад олигтой юм болохгүй байх вий гэдгээс айж байна. Ипотек дээр 1,3 тэрбум төгрөг гаргана гэх. Яг хэдэн айл энэ зээлд хамрагдах вэ? Капитал, Үндэсний хөрөнгө оруулалтын банк, Чингис хаан зэрэг банкнуудын эздийг нэрлэнэ үү. Яагаад эд нарын толгойг илээд байлгаад байдаг юм. Эзэдтэй холбоотой хуйвалдаан явж байна хэмээн хардаг. Хөгжлийн банк гэж Монгол Улсын хөгжилд агуу чухал үүрэгтэй банк байгуулсан. Б.Жавхлан сайд 2017 онд өөрийнхөө бланк дээр хөгжлийн банкны хуулийг өөрчлөөд арилжааны банк маягийн болгочихсон. Одоо Монгол Улсын хөгжлийн банк нь алтны зээл өгөөд сууж байгаа шүү дээ. Ийм байж болохгүй. Мөн Эрдэнэс, Эрдэнэс таван толгойн данс арилжааны ямар банк дээр байршдаг вэ? Айл өрхийн ахуй амьдралыг дээшлүүлж, зарлагыг хэрхэн бууруулах вэ гэдэг дээр ажиллах хэрэгтэй. Бизнес ч мөн адил. Түүний асуултад, Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн хариуллаа.
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.10.17/ нэгдсэн хуралдаан эхэлллээ. Хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2025 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцлээ. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийллээ. УИХ-ын гишүүн П.Сайнзориг: Олон нийтийн санхүү, эдийн засгийн боловсролыг дээшлүүлэх үйл ажиллагааны цар хүрээг нэмэгдүүлнэ гэсэн байна. Ямар байгааг, ямар арга хэрэглэж, яаж дээшлүүлэх вэ гэдгийг тодорхой гаргамаар байна. Ийм зүйлийг маш их баталж байна. Гишүүд тодорхойгүй асуулт асуудаг, тодорхойгүй хариулт өгдөг.Төв банкны хараат бус байдлын эрх зүйн тал дээр юу гэж бодож байна.Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр, ахмадын зээлийг тэглэх гээд мөнгөний бодлогод сөрөг нөлөөтэй бодлого дээр юм хэлж чаддаггүй.Цаашид яаж ажиллах вэ. Ямар гарц шийдэл байна. Төв банканд ажиллаж буй албан хаагчдын хэдэн хувь ХЗХ, ББСБ-ын хувьцаа эзэмшигч байдаг вэ? Ломбардын эзэд, хувьцаа эзэмшигч байна уу. Үүн дээр хариуцлагатай хандмаар байна. Далд эдийн засаг, мөрийтэй тоглоом гэх далд эдийн засаг дээр ямар бодлого барих вэ. Мөнгөн зээлийн үйл ажиллагааны тухай хууль батлагдсан.Тодорхой хэмжээгээр хэрэглээний зээл дээр хяналт тавих, зээлийн хүүгийн дээд хэмжээг тогтооно. Бусад улс оронд хэрэглээний зээлийн дээд хэмжээг тогтоодог. Бизнесийн зээлийг зах зээлийн зарчмаар явуулдаг жишиг бий. Энэ мэдээллийг иргэддээ зөв хүргэж,хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалж, эргээд хамгийн муу санал тавьдаг банкнуудын гэрээг Солонгос улс шиг захиргааны аргаар хар жагсаалтад оруулах зэрэг аргыг хэрэглэж болох уу. Монголбанк тусдаа цахим гарын үсэг гаргаж, санхүүгийн хэрэглэгчдийн асуудлыг шийднэ гэж байгаа. Ингэж болохгүй шүү. Түүний асуултад, Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн хариуллаа.
УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2024.10.17/ нэгдсэн хуралдаан эхэлллээ. Хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2025 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцлээ. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийллээ. УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн: Нэгдүгээрт, төсөв мөнгөний бодлогын уялдаа гэдгийг бид олон жил ярьсан. Төсөв нэг талдаа тэлээд алга боллоо. Нөгөө талдаа бид түүхэндээ байгаагүй хамгийн том төсвийг хэлэлцэх гэж байна. Зардал нэмэхийг эдийн засаг чинь даах юм уу. Монголбанкныхан үүнийг юу гэж үзэж байна. Төсөв мөнгөнийхөө бодлогын уялдааг яаж хийх ёстой вэ? Хоёрдугаарт, сүүлийн 10 гаруй жилийн хугацаанд бизнес болоод хэрэглээний зээлийн хүү хамгийн өндөр байгаа. Манайх шиг 20%-аас дээш давсан зээлийн хүүтэй улс орон хэд байдаг юм. Үүн дээр судалгаа байна уу. Бизнес болон хэрэглээний зээлийн хүү өндөр байна. энэ өндөр хүүнд ард нийтээрээ хүлэгддэг, хувийн хэвшил ширгээд алга боллоо. Арилжааны банкнууд дээр ямар дүгнэлт хийж байна. Бид цаашид яах ёстой юм? Гуравдугаарт, жирийн иргэдийн хувьд банкны шалгуурыг хангаж чадахгүй байна. Мөн дээрээс өгсөн урамшуулал, дэмжлэгийг гацаадаг асуудлууд ч байна. Үүн дээр Монголбанк хяналтаа тавьж чадаж байна уу. Цаашид бид иргэдээ өндөр зээлийн хүүнээс хэрхэн хамгаалах юм, зах зээлийнх нь жамаар зээлийн хүүг бууруулахад хэрхэх ёстой юм. Монголбанк зах зээлийнх нь жамаар зээлийн хүүг бууруулах, иргэдээ хамгаалах бодлого явуулах ёстой. Үүнийг хэрхэн харж байна? Түүний асуултад, Монголбанкны Мөнгөний бодлогын газрын захирал Б.Баярдаваа хариуллаа.
