Шивээхүрэн-Сэхэ боомтын дутуу байгаа төмөр замыг холбосноор экспортын нэвтрэх хүчин чадал 2 дахин нэмэгдэнэ
2025.03.24

Шивээхүрэн-Сэхэ боомтын дутуу байгаа төмөр замыг холбосноор экспортын нэвтрэх хүчин чадал 2 дахин нэмэгдэнэ

Экспортыг эрчимжүүлэх, валютын нөөцийг нэмэгдүүлэх үүрэг бүхий ажлын хэсэг өнгөрөгч амралтын өдрүүдэд Хангиа, Гашуунсухайт, Шивээхүрэн боомтуудад ажиллалаа. 

Монгол Улс 2025 онд нэг тонн нүүрсийг дунджаар 105 ам.доллараар экспортлохоор тооцож, нийт 83 сая тонн нүүрс экспортлохоор төсөвтөө тусгасан боловч он гарсаар эхний хоёр сарын байдлаар нүүрсний үнэ тонн нь 80 гаруй ам.долларт хэлбэлзэж, 20 орчим хувиар буурсан тул ЗГ-аас экспортыг богино хугацаанд нэмэгдүүлэх, Монгол Улсын валютын нөөцийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх ажлын хэсэг байгуулж, Сангийн сайд Б.Жавхлангаар удирдуулж  4.5 тэрбум ам.доллар байсан Монгол Улсын валютын нөөцийг тавдугаар сар гэхэд 5.5 тэрбум ам.доллар болгож нэмэгдүүлэх үүрэг хүлээлгэсэн билээ.

Монгол Улсын экспортын чухал ач холбогдол бүхий хил, боомтуудад ойролцоогоор 9.5 сая тонн нүүрсний овоолго үүссэн нь нүүрсний үнэ буурсан учраас худалдан авагч тал таталт хийхгүй байгаатай холбон тайлбарлаж байна. Тиймээс богино хугацаанд уул уурхайн бүтээгдэхүүний экспортыг эрчимжүүлэх, салбар дундын зохицуулалт хийх Монголбанкны валютын нөөцийг нэмэгдүүлэх ажлын хэсгийн ахлагч Сангийн сайд Б.Жавхлан, ажлын хэсгийн гишүүн Зам тээврийн сайд Б.Дэлгэрсайхан, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Ц.Туваан болон холбогдох албаныхан өнгөрөгч амралтын өдрүүдэд Ханги, Гашуунсухайт, Шивээхүрэн боомтод ажиллалаа.

Уул уурхайн бүтээгдэхүүний экспортыг эрчимжүүлэх, салбар дундын зохицуулалт хийх Монголбанкны валютын нөөцийг нэмэгдүүлэх ажлын хэсэг байгуулагдаад хамгийн түрүүнд шийдсэн асуудал бол Биржийн журамд өөрчлөлт оруулсан. Нүүрсний үнэ өндөр байх үед биржийн хатуу нөхцөлтэй худалдаа хэвийн үргэлжилж байсан бол үнэ буурсан үед үнийн хатуу нөхцөлийг урт хугацаагаар тулгах нь худалдан авагч талд их хэмжээний алдагдал үүсгэж байгаа учраас нүүрсний татан авалтууд гацаж хилийн наана болоод цаанаа хэт их овоолго үүсч, ачаалал үүсгэж байна. Тиймээс нүүрсний үнэ өссөн үед өсгөж, буурсан үед буулгах үнийн индексийг боловсруулж, журмаа шинэчилсэн. Үүний үр дүнд эхний ээлжинд 1 сая тонн нүүрс худалдан авах захиалга орж ирсэн байна. Цаашид энэ байдал үргэлжилвэл богино хугацаанд биржийн арилжаа сэргэнэ гэж тооцож байгаа гэдгээ Сангийн сайд Б.Жавхлан тодотголлоо.

Биржийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, нөхцөлүүдээ уян хатан болгож, дээрх журмын өөрчлөлтүүдээ хуульд тусгаж өгөх шаардлагатай учраас уг хуулийн өөрчлөлтийг ойрын үед Засгийн газраас УИХ-д өргөн барихаар төлөвлөсөн гэлээ. Үүний үр дүнд Биржийн хууль улам боловсронгуй болж, аль аль талдаа нөхцөлүүдээ сайжруулсан, харилцан ашигтай байдал руу шилжиж экспорт нэмэгдэх боломжтой гэж үзсэн байна. Түүнчлэн аж ахуйн нэгжүүд өртгөө бууруулж, экспортоо нэмэгдүүлэх, аж ахуйн нэгжүүдээс 1 хувийн татвар авч хүнд даацын зам барих, үйл ажиллагааныхаа зарим өртөг зардлаа бууруулахдаа ажилчдын тоо болоод цалин хөлсийг бууруулахгүй байхаар тогтсон байна.

Мөн Шивээхүрэн-Сэхэ боомтын дутуу байгаа төмөр замыг яаралтай холбож экспортын нэвтрэх хүчин чадлыг хоёр дахин нэмэгдүүлэх, ачаа тээвэр 20 сая тоннд хүрэх боломжтой тул эхлээд Гашуунсухайт-Ганцмодны төмөр замыг холбох ажлыг 5-р сарын 1 гэхэд эхлүүлэхээр болжээ.